Üç aşamadan oluşuyor; ABD Başkanı Joe Biden’ın açıkladığı Gazze’de yeni ateşkes teklifinde neler var?
T24 Dış Haberler
ABD Başkanı Joe Biden, Gazze’de savaşı sona erdirmek için üç aşamalı bir ateşkes önerisi sundu.
Biden’ın teklifi; ateşkes, İsrailli rehinelerin ve Filistinli tutukluların serbest bırakılması ve Gazze’nin yeniden inşasını öngörüyor.
TIKLAYIN | İsrail sundu, ABD açıkladı; Hamas, yeni ateşkes teklifine olumlu bakıyor
Üst düzey bir ABD’li yetkili, dört buçuk sayfalık planın perşembe günü incelenmek üzere Hamas’a gönderildiğini ve militan grubun daha önce kabul ettiği bir teklifle “neredeyse aynı” olduğunu söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu‘nun ofisi de dün yaptığı açıklamada planı desteklediğini belirtti.
Birinci aşama: Ateşkes, rehinelerin sınırlı olarak serbest bırakılaması ve İsrail’in geri çekilmesi
Biden, İsrail’in teklifinin ilk aşamasının altı hafta süreceğini ve “tam ve eksiksiz” bir ateşkes sağlanacağını; İsrail güçlerinin Gazze’nin “tüm nüfuslu bölgelerinden” çekileceğini ve “yüzlerce Filistinli mahkûmun serbest bırakılması karşılığında kadınlar, yaşlılar ve yaralılar da dâhil olmak üzere bir dizi rehinenin serbest bırakılmasını” içereceğini söyledi.
Biden, bu aşamada Filistinli sivillerin Gazze’nin tüm bölgelerindeki evlerine ve mahallelerine döneceğini, insani yardımın ise Gazze’ye her gün yardım taşıyan 600 kamyona çıkacağını sözlerine ekledi.
“Ateşkesle birlikte bu yardımlar ihtiyacı olan herkese güvenli ve etkin bir şekilde dağıtılabilir. Konutlar da dahil olmak üzere yüz binlerce geçici barınak uluslararası toplum tarafından teslim edilebilir” diyen Biden, ilk aşamanın bir anlaşmaya varılmasının hemen ardından başlayabileceğini ifade etti.
İlk aşama, teklifin bir sonraki aşamasına geçmek için İsrail ve Hamas arasındaki görüşmeleri de içerecek.
İkinci aşama: Tüm rehinelerin serbest bırakılması, İsrail’in tamamen çekilmesi
Biden ikinci aşamayı “düşmanlıklara kalıcı bir son” olarak nitelendirdi. Ancak, ikinci aşamaya ulaşmak için yapılacak müzakerelerin iki taraf arasında farklılıklar olacağı için altı haftadan daha uzun sürebileceğini de sözlerine ekledi.
Biden, “İsrail kendi çıkarlarının korunduğundan emin olmak isteyecektir ancak teklif, müzakerelerin birinci aşamadan itibaren altı haftadan uzun sürmesi halinde, ateşkesin müzakereler devam ettiği sürece devam edeceğini söylüyor” diyerek önceki tekliflerden yeni bir gelişmeye işaret etti.
Biden, ABD, Katar ve Mısır’ın ikinci aşamayı başlatmak için “tüm anlaşmalara varılana” kadar bu dönemde görüşmelerin devam etmesini sağlayacağını da sözlerine ekledi.
Biden’a göre ikinci aşamada erkek askerler de dahil olmak üzere hayatta kalan tüm rehineler serbest bırakılacak ve İsrail güçleri Gazze’den çekilecek.
Biden, “Hamas taahhütlerini yerine getirdiği sürece, geçici ateşkes -İsrail’in önerisindeki ifadeyle- düşmanlıkların kalıcı olarak durdurulmasına dönüşecektir” dedi.
Üçüncü aşama: yeniden inşa ve cesetlerin iadesi
Biden üçüncü aşamada “Gazze için büyük bir yeniden inşa planının başlayacağını ve öldürülen rehinelerden geriye kalanların ailelerine iade edileceğini” söyledi.
Biden, İsrail’in “son sekiz ayda Hamas güçlerini harap ettiğini” söyledi ve “Bu noktada Hamas artık yeni bir 7 Ekim eylemi gerçekleştirebilecek durumda değil” ifadelerini kullandı.
Biden, Gazze’nin yeniden inşasına yönelik anlaşmaya Arap ülkeleri ve uluslararası toplumun da “Hamas’ın yeniden silahlanmasına izin vermeyecek şekilde” katılacağını söyledi.
ABD Başkanı, Washington’ın, savaşın 2.3 milyonluk nüfusun neredeyse tamamını yerinden ettiği ve yaygın bir açlığa neden olduğu Gazze’de evleri, okulları ve hastaneleri yeniden inşa etmek için ortaklarıyla birlikte çalışacağını belirtti.
